کاتی بڵاوکراوەتەوە :

Ethical Hacking: هونەری پاراستنی سیستەمە دیجیتاڵییەکان

زانیاری سکیوریتی
نوسین و ئامادەکردنی

Ethical Hacking چەمکێکە کە زۆر لە دنیای ئاسایشی سایبەردا باس دەکرێت. ئەمە بریتییە لە بەکارهێنانی شارەزایی و تەکنیکەکانی هاککردن بۆ مەبەستی پاراستنی سیستەمە کۆمپیوتەرییەکان، نەک زیان گەیاندن پێیان.

 

Ethical Hacking چییە؟

Ethical Hacking پرۆسەیەکە کە تێیدا کەسێکی شارەزا بە ڕێگەپێدانی یاسایی دەچێتە ناو سیستەمێک بۆ دۆزینەوەی کەلێن و خاڵە لاوازەکانی. ئامانج دۆزینەوە و چارەسەرکردنی کێشەکانە پێش ئەوەی هاکەرە ناڕەواکان سوودیان لێوەربگرن.

تایبەتمەندییەکانی هاکەری ئەخلاقی

هاکەرە ئەخلاقییەکان، کە پێیان دەوترێت "کڵاو سپییەکان" (White Hat Hackers):

  • کار بە مۆڵەتی ڕەسمی دەکەن
  • پابەندی یاسا و ڕێساکانن
  • ڕاپۆرتی هەموو کەلێنەکان بۆ خاوەندارانی سیستەمەکە دەنێرن
  • هاوکاری دەکەن بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان

گرنگی Ethical Hacking

لە دنیای ئەمڕۆدا، Ethical Hacking گرنگیەکی تایبەتی هەیە لەبەر:

  • زیادبوونی هێرشە سایبەرییەکان
  • بەرزبوونەوەی نرخی زیانە دیجیتاڵییەکان
  • گۆڕانی بەردەوامی تەکنیکەکانی هاکینگ
  • گرنگی پاراستنی داتا هەستیارەکان

تەکنیکەکانی Ethical Hacking

هاکەرە ئەخلاقییەکان چەندین تەکنیک بەکاردێنن، لەوانە:

  1. تاقیکردنەوەی نفوز (Penetration Testing): هەوڵدان بۆ چوونە ناو سیستەمەکان بە شێوەیەکی کۆنترۆڵکراو
  2. هەڵسەنگاندنی ئاسایشی (Security Assessment): شیکردنەوەی گشتی سیستەمەکان بۆ دۆزینەوەی کەموکوڕییەکان
  3. هێرشی ڕەشنووس (Social Engineering): تاقیکردنەوەی لاوازی مرۆیی لە ناو سیستەمەکاندا
  4. سکانکردنی ئاسایشی (Security Scanning): بەکارهێنانی پرۆگرام بۆ دۆزینەوەی کەلێنەکان

بواری کار و داهاتوو

Ethical Hacking بووەتە بوارێکی بەهێز لە دنیای کار، لەبەر:

  • داواکاری زۆر لەسەر پسپۆڕانی ئەم بوارە
  • مووچەی بەرز
  • گرنگی ستراتیجی بۆ کۆمپانیا و دەوڵەتەکان
  • فراوانبوونی بەردەوامی بوارەکە

چۆن دەبیتە Ethical Hacker؟

بۆ بوون بە Ethical Hacker، پێویستە:

  • فێربوونی سیستەمەکانی ئۆپەرەیشن وەک لینوکس
  • تێگەیشتن لە تۆڕەکان و پرۆتۆکۆڵەکان
  • زانینی چەندین زمانی پرۆگرامکردن
  • وەرگرتنی بڕوانامە پسپۆڕی وەک CEH یان OSCP
  • بەردەوامبوون لە فێربوون و نوێکردنەوەی زانست

 

Ethical Hacking ڕۆڵێکی گرنگ دەبینێ لە پاراستنی سیستەم و ژێرخانە دیجیتاڵییەکان. لە دنیایەکدا کە بەردەوام هێرشی سایبەری زیاد دەکات، پێویستیمان بە پسپۆڕانێکە کە بتوانن پێش لە هێرشبەران بکەون و سیستەمەکان پارێزراو بکەن.